Skąd u mnie ta depresja ?
Z badań biologicznych mechanizmów zachodzących w naszym mózgu wynika, że depresja u większości chorych (choć nie u wszystkich) wiąże się z przewlekłym stresem. Najważniejszy hormon stresu u człowieka: kortyzol, fizjologicznie pełni też rolę substancji hamującej mechanizmy stresu, ale u osób z depresją ów mechanizm samoograniczania nie działa prawidłowo. Stężenia wielu substancji wydzielanych w stresie, m. in. kortykoliberyny, niektórych prozapalnych cytokin, są znacznie wyższe niż u osób zdrowych. Konsekwencją są zakłócenia pracy wielu ośrodków mózgu, m. in. regulujących nastrój, napęd do życia i emocjonalność. Należy wiedzieć jak radzić sobie z depresją.
Zaburzenia nastroju związane są z różnymi modyfikacjami biologicznymi w centralnym układzie nerwowym. Istotą tych zmian jest tzw. zaburzenie plastyczności neuronalnej. Plastyczność neuronalna to zdolność mózgu do odpowiedniej reakcji adaptacyjnej na zmiany środowiska. W licznych badaniach wykazano spadek neuroplastyczności u osób z depresją.
Pierwsze objawy depresji często pozostają niezauważone, nie tylko przez bliskich, ale nawet samych pacjentów. Jeśli przez co najmniej 14 dni występuje 5 spośród niżej wymienionych symptomów, wyszczególnionych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) oznacza to, że należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza:
- Jesteś smutny przez większą część dnia, niemal codziennie. Często płaczesz.
- Nic Cię nie cieszy. Nie jesteś zainteresowany wykonywaniem codziennych czynności przez większą część dnia, prawie każdego dnia.
- Czujesz się zmęczony prawie każdego dnia.
- Twój apetyt się zmienił, straciłeś lub przybrałeś na wadze.
- Źle sypiasz, cierpisz na bezsenność lub nadmierną senność.
- Czujesz się podniecony lub niespokojny, inni też to zauważają.
- Masz trudności ze skupieniem uwagi i myśleniem niemal każdego dnia. Nawet proste zadania wydają się trudne do rozwiązania, a decyzje niemożliwe do podjęcia.
- Czujesz się bezużyteczny i masz poczucie winy prawie codziennie.
- Odczuwasz napięcie.
- Myślisz o śmierci, o samobójstwie.
Depresja jest chorobą śmiertelną. Jest najczęstszą przyczyną samobójstw.
Na początek statystyki, które są na tyle przerażające, że gdy tylko je przefiltrowaliśmy czuliśmy się zobowiązani, aby wam je przedstawić.
Wśród osób chorujących na depresję 40-80% chorych ma myśli samobójcze, 20-60% podejmuje próby samobójcze, aż 15% chorych skutecznie odbiera sobie życie. Każdego roku 1 milion osób na świecie ginie z powodu depresji. Codziennie z powodu depresji umiera 3 800 osób. Co 40 sekund na świecie zabija się człowiek. W Polsce problem ten jest mało dostrzegany, mimo, że każdego dnia, aż 16 Polaków odbiera sobie życie, to więcej ofiar niż w przypadku wypadków drogowych. Jak wynika z danych Komendy Głównej Policji, rośnie liczba prób samobójczych w Polsce. Od stycznia do listopada ub.r. odnotowano aż 12 647 takich przypadków, a w całym 2020 roku – 12 013, czyli o 5,27% więcej. Dla porównania należy wskazać, że od początku do końca 2019 roku zarejestrowano 11 961 zamachów na własne życie. To wzrost o 5,73% w stosunku do 2021 roku. To więcej zgonów niż w przypadku takich chorób jak rak piersi, czy rak prostaty.
Samobójstwa są najpoważniejszą przyczyną zgonów osób z zaburzeniami psychicznymi. Istnieje wiele czynników bezpośrednio i pośrednio związanych z zachowaniami samobójczymi oraz określone kryteria oceny zgodne z modelem zachorwań samobójczych, które należy wziąć pod uwagę określając ryzyko wystąpienia, a co za tym idzie możliwość skutecznego przeciwdziałania samobójstwom.
Wydaje się, że samobójstwo osoby cierpiącej na depresję jest wyłącznie wynikiem jej choroby. Takie charakterystyczne cechy myślenia jak poczucie beznadziejności, niemożności rozwiązania własnych problemów czy negatywne myśli dotyczące przyszłości, stanowić mogą wystarczającą motywację do targnięcia się na własne życie. Należy jednak uznać fakt, że choć taki negatywny sposób myślenia o własnej osobie i świecie towarzyszy wszystkim chorym z depresją, to jednak nie wszyscy decydują się na rozwiązanie swoich problemów samobójstwem.
Wpływ pandemii na nasilenie objawów depresji i lęku uogólnionego
W początkowych tygodniach pandemii COVID-19, Polacy znaleźli się w zupełnie nowej sytuacji, mierzyli się z ogromnymi i nagłymi zmianami w codziennym funkcjonowaniu, które wymagały zdolności do szybkiej adaptacji. Późniejsze miesiące pandemii były okresem przedłużającego się poczucia niepewności, dalszych zmian związanych z sytuacją epidemiologiczną oraz zmieniających się, kolejno rozluźnianych i zaostrzanych restrykcji, którym towarzyszyły czasami sprzeczne przekazy ze strony rządu i mediów. Wiele osób doświadczało (i nadal doświadcza) różnego rodzaju nasilenia poczucia zagrożenia dla zdrowia i życia własnego i najbliższych. Te czynniki przyczyniać się mogą do nasilenia dystresu psychologicznego, w tym objawów depresji i lęku w całej populacji objętej pandemią, co potwierdza wiele wyników badań przeprowadzonych w różnych krajach.
Obecna sytuacja w naszym kraju: inflacja, podwyżki cen prądu, podwyżki stóp procentowych, problemy finansowe małych przedsiębiorstw powoduje wciąż te same nasilenia stanów depresyjnych. Wojna na Ukrainie przez pierwszy okres również miała duży wpływ na Polaków, co wzmacniało uczucie stresu i niepokoju o swoją przyszłość oraz naszych bliskich.
Typy depresji oraz jej cechy.
Wielka Depresja
Możesz usłyszeć, jak twój lekarz nazywa to „poważnym zaburzeniem depresyjnym”. Możesz mieć ten typ, jeśli czujesz się przygnębiony przez większość czasu przez większość dni tygodnia.
Niepokój
Przez większość dni czujesz się napięty i niespokojny. Masz problemy z koncentracją, ponieważ martwisz się, że może się wydarzyć coś strasznego i czujesz, że możesz stracić nad sobą kontrolę.
Melancholia
Czujesz się bardzo smutny i tracisz zainteresowanie zajęciami, które kiedyś sprawiały Ci przyjemność. Czujesz się źle, nawet gdy dzieją się dobre rzeczy.
Możesz także odczuwać:
- Rano czujesz się szczególnie przygnębiony
- Tracisz wagę
- Źle sypiać
- Mieć myśli samobójcze
Jeśli masz depresję melancholijną, objawy mogą być najgorsze rano, kiedy się budzisz. Zastanów się, czy ktoś nie może ci pomóc w pierwszych zadaniach dnia. Pamiętaj, aby jeść regularnie, nawet jeśli nie czujesz głodu.
Nadpobudliwość.
Przez większość czasu czujesz się nieswojo.
Możesz także:
– Dużo mówić
– Poruszać się bez powodu, na przykład bawienie się rękami czy chodzenie po pokoju
– Działasz impulsywnie
Terapia rozmową może pomóc. Spotkasz się ze specjalistą zdrowia psychicznego, który pomoże ci znaleźć sposoby radzenia sobie z depresją. Przydatne mogą być również terapie naturalne, czy terapia konopiami.
Uporczywe zaburzenie depresyjne
Jeśli masz depresję, która trwa 2 lata lub dłużej, nazywa się to uporczywym zaburzeniem depresyjnym. Termin ten jest używany do opisania dwóch stanów znanych wcześniej jako dystymia (uporczywa depresja niskiego stopnia) i przewlekła duża depresja.
Możesz mieć objawy, takie jak:
– Zmiana apetytu (jedzenie za mało lub przejadanie się)
– Spanie za dużo lub za mało
– Brak energii lub zmęczenie
– Niska samo ocena
– Problemy z koncentracją lub podejmowaniem decyzji
– Czuć się beznadziejnie
Zaburzenie afektywne dwubiegunowe
Ktoś z chorobą afektywną dwubiegunową, która jest również czasami nazywana „depresją maniakalną”, ma epizody nastroju, które wahają się od skrajności wysokiej energii z „podwyższonym” nastrojem do niskich okresów „depresyjnych”. Kiedy jesteś w fazie niskiej, będziesz miał objawy dużej depresji.
Sezonowe zaburzenie afektywne (SAD)
Sezonowe zaburzenie afektywne to okres dużej depresji, który najczęściej pojawia się w miesiącach zimowych, kiedy dni stają się krótsze, a światła słonecznego jest coraz mniej. Zwykle ustępuje wiosną i latem.
Jeśli masz SAD, możesz spróbować terapii naturalnej jak terapia światłem. Będziesz musiał siedzieć przed specjalnym jasnym podświetlanym pudełkiem przez około 15-30 minut każdego dnia.
Depresja psychotyczna
Osoby z depresją psychotyczną mają objawy dużej depresji wraz z objawami „psychotycznymi”, takimi jak:
– Halucynacje (widzenie lub słyszenie rzeczy, których nie ma)
– Urojenia (fałszywe przekonania)
– Paranoja (błędne przekonanie, że inni próbują cię skrzywdzić)
Przy leczeniu depresji psychotycznej, można próbować terapii naturalnej (rozmową z psychiatrą, można wspierać się leczeniem marihuany, ale tej włóknistej bez zawartości THC.
Depresja okołoporodowa (poporodowa).
Kobiety, które mają dużą depresję w tygodniach i miesiącach po porodzie, mogą cierpieć na depresję okołoporodową. Około 1 na 10 mężczyzn doświadcza również depresji w okresie okołoporodowym. Tutaj jak najbardziej należy próbować terapii naturalnej przy leczeniu depresji okołoporodowej.
Przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne (PMDD)
Kobiety z PMDD mają depresję i inne objawy na początku okresu.
Oprócz uczucia depresji, możesz również mieć:
– Wahania nastroju
– Drażliwość
– Lęk
– Problemy z koncentracją
– Zmęczenie
– Zmiana apetytu lub nawyków związanych ze snem
– Uczucia przytłoczenia
Terapia naturalna, którą poprowadzi terapeuta konopny, daje najlepsze rezultaty przy leczeniu depresji przedmiesiączkowej. Dodatkowo CBD zadziała przeciwbólowo.
Depresja „sytuacyjna”
To nie jest termin techniczny w psychiatrii. Ale możesz mieć depresyjny nastrój, gdy masz problemy z radzeniem sobie ze stresującym wydarzeniem w swoim życiu, takim jak śmierć w rodzinie, rozwód lub utrata pracy. Twój lekarz może nazwać to „zespołem reakcji na stres”.
Psychoterapia często może pomóc ci przejść przez okres leczenia depresji, który jest związany ze stresującą sytuacją, a terapeuta konopny wspomoże terapią kannabinoidami.
Nietypowa depresja
Ten typ różni się od uporczywego smutku typowej depresji. Jest uważany za „specyfikator”, który opisuje wzór objawów depresyjnych. Jeśli masz atypową depresję, pozytywne wydarzenie może tymczasowo poprawić Twój nastrój.
Inne objawy depresji atypowej to:
– Zwiększony apetyt
– Spanie więcej niż zwykle
– Uczucie ciężkości w rękach i nogach
– Nadwrażliwość na krytykę
Depresja lekooporna
Około 1/3 osób leczonych z powodu depresji bezskutecznie próbuje kilku metod leczenia. Istnieje wiele powodów, dla których depresja może być odporna na leczenie. O depresji lekoopornej można mówić wówczas, kiedy dwie kuracje różnymi lekami, trwające 6-8 tygodni każda, nie przynoszą oczekiwanej poprawy.
Depresja lekooporna stanowi duży problem medyczny i szacuje się, że występuje u około 30% pacjentów z depresją. Czasem wiąże się z nieprawidłowo postawionym rozpoznaniem, czasem z dodatkowo współistniejącymi zaburzeniami osobowości czy uzależnieniami. A często przyczyny są niejasne.
Na przykład możesz mieć inne schorzenia, które utrudniają leczenie depresji. Jeśli zdiagnozowano u Ciebie depresję oporną na leczenie, Twój lekarz może zalecić w tej sytuacji leczenie terapią elektrowstrząsową (ECT). Za nim jednak zdecydujesz się na tą terapię, spróbuj terapii naturalnej. Spotkanie z terapeutą konopnym może pomóc jeśli dotąd jej nie stosowałeś.
Nie lekceważ symptomów wskazujących na depresje
Temat leczenia depresji jest tak rozległy i tak potrzebny, że można o tym pisać bez końca. W drugiej części naszego wpisu, zajmiemy się depresją oraz terapią konopną. Opiszemy wam jak konopie wg. badań na zwierzętach oraz badań klinicznych mogą leczyć depresję. Pamiętaj, że zawsze warto od samego początku próbować terapii naturalnej, może się okazać, że będzie ona wystarczająca do poradzenia sobie ze stanami depresyjnymi. Rozmowa z psychoterapeutą, a także rozmowa z terapeutą konopnym na temat swojego zdrowia może być naturalnym sposobem w leczeniu depresji, który wam polecamy. Rozwiązanie farmakologiczne zastosujmy wtedy, kiedy wszystkie metody naturalne nie pomogły.
A uwierz że terapia konopna potrafi zdziałać cuda 🙂 Zapraszamy do przeczytania kolejnego wpisu odnośnie terapii konopnej w leczeniu depresji. Na koniec podajemy numery telefonów gdzie można uzyskać pomoc w walce z depresją.
Zdrowia dla Was
Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji
tel. 22 594 91 00
(czynny w każdą środę – czwartek od 17.00 do 19.00)
Telefon zaufania dla osób dorosłych
w kryzysie emocjonalnym
tel. 116 123
(poniedziałek-piątek od 14:00-22:00, połączenie bezpłatne)
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży
tel. 116 111
(czynny 7 dni w tygodniu, 24 h na dobę)
ITAKA – Antydepresyjny telefon zaufania
tel. 22 484 88 01
Dyżury psychologów:
poniedziałek 15.00 – 20.00
wtorek 15:00 – 20:00
środa 10.00 – 15.00
piątek 10.00 – 15.00
niedziela 15:00 – 20:00
Dyżury psychiatrów:
czwartek 16:00 – 21:00
piątek 15.00 – 20.00
